باکوتهران را به تحريک اعتراض های اسلامی در آذربايجان متهم می کند

اورمو ايشچيلري :

بيزنس ويک زير عنوان "نفوذ ايران در آذربايجان می تواند سرمايه گذاری های نفتی بی پی را مختل کند" می نويسد حاجی آقا نوری، يک ريش سفيد ساکن روستائی فقير در شمال باکو پايتخت آذربايجان است - روستائی که می خواهد صحنه بخشی از نخستين فشار اسلامی عليه يک رهبر طرفدارغرب پس از سرنگونی رژيم هائی مشابه در خاورميانه باشد.
نوری، ۵۹ ساله، در نظر دارد هفته آينده به يک راه پيمائی عليه دولت ملحق شود که رهبری آن با يک حزب ممنوعه اسلامی است، و به گفته مقامات آذری دارای ارتباطاتی با ايران است.
هدف ابراز شده اين حزب، مبارزه عليه رژيم الهام علی اوف، رئيس جمهوری متحد آمريکاست، که وی را به سرکوبی مسلمانان متهم  کرده اند.

در تونس و مصر، بعکس، تظاهرکنندگان بيشتر خواستار دمکراسی مبتنی بر جدائی دين از حکومت (نظام سکولار) بودند.

نوری، همزمان با عبور جمعی از زنان با روسری هائی سياه، و مردانی ريشو، از مقابل ديوارهائی پوشيده از شعارهای مذهبی درروستای نارداران (Nardaran) می گويد "من می خواهم فقط تحت قوانين اسلامی زندگی کنم". به گفته نوری، حکومت مذهبی شيعه در ايران همسايه، "دوستانه و برادرانه" است.

راههای انتقال انرژی آذربايجان به اروپا، که روسيه را دور می زند، اين جمهوری شوروی سابق را به شريکی مهم برای غرب، و شرکت هائی نفتی نظير بی پی بريتانيا مبدل ساخته است.

مقامات آذری، ايران را به تلاش برای به راه انداختن اعتراض های اسلامی بمنظور تضعيف علی اوف ۴۹ ساله متهم می کنند. چنين حرکتی، به گفته تئودور کاراسيک (Theodore Karasik) مدير انستيتوی مطالعات خاور نزديک و خليج فارس در دوبی، بنوبه خود عامل ايمنی را در سرمايه گذاری های آمريکائی و اروپائی در آذربايجان کم می کند. او می گويد "ايران دنبال سرنگون ساختن علی اوف نيست بلکه می خواهد با ايجاد بی ثباتی در آن کشور سرمايه گذاران غربی را هراسان کند".

برنامه های تلويزيونی کانال ايرانی سحر که به زبان آذری و به رغم اعتراض های رسمی برای آذربايجان پخش می شود سياست های داخلی و خارجی دولت را به انتقاد می گيرد و می گويد کمپانی های غربی ثروت های نفتی کشور را غارت می کنند.

علی حسن اوف، يک دستيار رئيس جمهوری آذربايجان روز ۲۸ مارس در مصاحبه ای تلفنی گفت "تلاش برای تحريک به ناآرامی با توافقنامه ای که آذربايجان و ايران امضاء کرده اند تا عليه منافع يکديگر اقدامی انجام ندهند مغايرت دارد".

محمد باقر بهرامی سفير ايران روز ۱۸ مارس درنارداران در مجلس ترحيم حاجی علی کرم علی اوف رهبر سابق حزب اسلامی آذربايجان شرکت کرد - که البته نسبتی با رئيس جمهوری ندارد.

شرکت های نفتی تحت رهبری بی پی مستقر در لندن از سال ۱۹۹۱ که شوروی سقوط کرد بيش از ۳۱ ميليارد دلار در حوزه های نفتی و گازی آذربايجان سرمايه گذاری کرده اند. آذربايجان می تواند روزانه قريب ۱ميليون و ۲۰۰ هزاربشکه نفت از طريق خط لوله باکو- تفليس - جيهان به ترکيه بفرستد. اين خط لوله که بخشی از هزينه آن را دولت های غربی تامين کرده اند انتقال انرژی از دريای خزر را از طريق دور زدن روسيه ممکن می سازد.
آذربايجان همچنين می تواند منبع عمده ای در تامين گاز طبيعی برای يک خط لوله ۱۱ ميليارد دلاری مورد حمايت اتحاديه اروپا باشد که قرار است در ترکيه احداث شود.

به گفته نصيب نصيبلی سفير سابق آذربايجان در ايران بنظر می رسد دولت ايران به حزب اسلامی پول می دهد. او روز ۲۴ مارس در مصاحبه ای گفت "ايران نمی خواهد در اينجا شاهد يک سيستم دمکراتيک طرفدارغرب باشد. ايران مايل است در اينجا يک دولت طرفدار جمهوری اسلامی را سرکار ببيند".